Günümüzün En Büyük Sorunu! Türkiye Kuruyor!
Türkiye artık su zengini bir ülke değil, susuzluk hemen kapının eşiğinde. 2025 itibarıyla kişi başına düşen su miktarı 1000 metreküpün altına inerek ülkeyi “su kıtlığı” eşiğine getirdi. Bu tablo yalnızca kuraklığın değil, yıllardır süren yanlış su politikalarının ve ihmallerin bir sonucu. Kuruyan göller, çekilen barajlar, çatlayan topraklar... Su krizi artık geleceğin değil, bugünün gerçeği.
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE SU POLİTİKALARINDA YAPILAN TEMEL HATALAR
Barajlara Tapınma
Cumhuriyet döneminin ikinci yarısından itibaren su yönetimi denince akla gelen tek çözüm baraj oldu. GAP projesi, Atatürk Barajı, Keban gibi dev projeler tarımsal sulamayı artırdı ama yerel kaynaklar hesapsızca kullanıldı. Barajlar, buharlaşma ve sızıntı yoluyla yılda milyarlarca metreküp su kaybına neden oldu.
Tarımsal İsraf
Türkiye’de suyun yüzde 74’ü tarımda kullanılıyor. Fakat bu kullanımın yüzde 90’ı verimsiz geleneksel yöntemlerle yapılıyor. Damlama ve yağmurlama sulama hâlâ yeterince yaygınlaştırılamadı. Bu da hem suyu hem toprağı kaybetmek anlamına geliyor.
Yeraltı Suyunun Sömürülmesi
Devlet Su İşleri’nin (DSİ) göz yummasıyla binlerce kaçak kuyu açıldı. Konya Ovası’nda tarımsal sulama nedeniyle yeraltı suları 30 metrenin altına indi. Sonuç: Obruklar, kuruyan göller ve çölleşen topraklar.
*****
BUGÜNÜN HATALARI: MEVZUAT VAR, DENETİM YOK
İklim Krizi Gerçek, Ancak Yönetilmiyor
Türkiye 2021’de Paris İklim Anlaşması’nı imzaladı ama hâlâ etkili bir “Ulusal Su Stratejisi” yok. Belediyeler, sanayi ve tarım politikaları arasında koordinasyon eksikliği sürüyor. Şehirlerdeki kaçak oranı hâlâ yüzde 40’lara varıyor.
Rant Uğruna Tahrip Edilen Havzalar
İstanbul’da Kanal İstanbul projesiyle Sazlıdere Havzası’nın yok edilmesi, Kazdağları’ndaki altın aramaları sırasında yeraltı sularının kirletilmesi gibi uygulamalar, su kaynaklarına yönelik tehdidi katlıyor. Ormanlar ve su toplama alanları betona kurban ediliyor.
****
ANTALYA’DA TURİZMİN GÖLGESİNDEKİ KURAKLIK
Göz Alıcı Turizmin Su Gölgesi
Antalya, Türkiye’nin turizm başkenti. Ancak golf sahaları, dev havuzlu oteller, su parkları ve yüksek su tüketimli lüks turizm anlayışı Antalya’nın su varlığını tehdit ediyor. Tek bir golf sahasının yıllık su tüketimi, bir köyün yıllık tüketimine eşdeğer.
Dere, Nehir ve Kaynakların Kuruması
Düden, Kurşunlu, Aksu, Manavgat… Antalya’nın gözde su kaynakları mevsimsel kuraklıkla değil, yapılaşma baskısıyla karşı karşıya. Antalya’nın içme suyu kaynağı olan Karacaören Barajı’nda su seviyesi alarm veriyor.
Tarım ve Seracılıkta Dengesizlik
Antalya’nın yaygın seracılığı ve narenciye tarımı, sulama ihtiyacını her yıl daha da artırıyor. Ancak modern sulama teknikleri hâlâ yaygın değil. Üstelik yeraltı suları tarımsal ilaçlarla kirleniyor.
TÜRKİYE’Yİ NASIL BİR GELECEK BEKLİYOR?
- 2040 yılına kadar Türkiye’nin yüzde 60’ının “yüksek su kıtlığı riski” altında olacağı öngörülüyor.
- Akdeniz iklim kuşağında yer alan Türkiye’de yağışlar azalırken, sıcaklıklar artıyor.
- Karadeniz hariç tüm bölgelerde buharlaşma ve su kaybı artacak.
- 2050’ye gelindiğinde İstanbul’un su ihtiyacının yüzde 30’unu tankerle dışarıdan karşılaması gerekebilir.
*****
NE YAPMALI?
Yeniden Kullanım ve Gri Su Sistemleri: Özellikle şehirlerde arıtılmış atık suyun sulama ve sanayiye yönlendirilmesi.
Tarımda Modern Sulama: Damla ve sensör destekli sistemlere geçişin zorunlu hale getirilmesi.
Yeraltı Suyu Denetimi: Kaçak kuyuların tespiti ve kapatılması.
Yağmur Suyu Hasadı: Şehirlerde yağmur suyunun toplanması için mimari zorunluluklar getirilmeli.
Havza Bazlı Yönetim: Her havzanın kendi kaynakları doğrultusunda su yönetim planı olmalı.
*****
Su, bir milli güvenlik meselesidir. Türkiye, 2020’li yıllarda suyu doğru yönetemezse 2030’larda su savaşlarına değilse bile su yüzünden iç göçlere, kırsal çöküşe ve ekonomik krizlere sahne olabilir. Antalya’nın kıyılarından Konya Ovası’na kadar her karış toprağın kaderi artık buharlaşan her damlada yazılıyor.
Su sadece bir kaynak değil, yaşamın ta kendisi. Ya onu koruyacağız ya da susuz kalacağız.
Yorumlar
Kalan Karakter: