Karşılıklı konuşmalarda, insanın etkili ifade tarzının değişmez kurallarını belirleyebilmesi olanaksızdır. Bulunulan ortam ve kişilere göre konuşma değişkenlik gösterebilir. Aslında ilk amaç anlatılmak isteneni net, açık, etkili ve doğru bir şekilde anlatmaktır. Doğru ve etkili konuşma şekli de kişiye ve ortama göre farklı etkiler gösterebilir. Doğru konuşma, iletişimde yanlış anlaşılmalara neden olmayan sözlü iletişimi kurabilmektir. etkili konuşma ise dinleyenler üzerinde akılda kalıcı, konuya karşı ilgi çekici, merak uyandırıcı, çarpıcı, unutulmaz izler bırakır.
Her konuşmanın konuya özgü farklı kuralları vardır. Etkili ve doğru konuşabilmek için ses tonu, diksiyon, bilgi birikimi, anlatılmak istenen konudaki amaç, konunun içeriği önemli olduğu gibi yapıcılık da önemli. Yapıcı bir konuşmada olumsuzluklara dikkat çekerken bile saygılı olmaya dikkat edilmeli. Anlatılan konuda güven duygusu da uyandırılmalı. Konuşmacı, hangi konuyu anlatıyorsa, ayrıntılara kadar bilmeli, anlattığı bilgileri güvenilir kaynaklara dayandırabilmelidir. Anlatımdaki konular seçilirken dinleyiciye uygun olduğu da göz önünde bulundurulmalı. Konuşma akıcı olmalı, kekelemek, fazla duraklamak iletişimi engeller. Topluluklara hitap ederken bir konuşmacı, küfürlü ve argo sözler kullanmamalıdır. Hani, neyse, yani, şey, işte, noktasında gibi sözcükler son zamanlarda konuşma içinde gereksiz yere çok fazla kullanılmaktadır. Bir de tek kişilik konuşmacılar (stand-up) çok fazla argo ve küfürle konuştukça bir salon dolusu kişinin kahkahalarla gülmesi kadar anlamsız bir durum yoktur. hem çok para verip bir çok küfür duyup çok eğleniildi gibi bir durumda yanlışlıktır. Küfür ve argo sözlere gerek duymadan ses, hece, ton ve etkili vurgularla doğru bilgiyi aktarabilmek gerekir. Konuşmanın da kuralları vardır. Düzgün söz söyleme diksiyon kurallarına uymakla sağlanır. Sözcük birikimi de doğru aktarım için gerekli temel kuraldır.
Güzel Türkçemiz her koyu çok rahat aktarabilecek zenginliğe sahip bir dildir ve her konu güzel ifadelerle anlatılabilir. Yabancı kelimelerden arındırılmış konuşma da son derece keyifli ve sağlıklı iletişimi sağlayacaktır.
