ÇOK GEÇ OLMADAN

Bir uçtan öbür uca tüm dünya ülkelerinde eksik olan fazla olan ne varsa o toplumun refah düzeyini gösterir. Ülke yönetenler, toplulukların sorumluluklarını üstlenmeyi gerektiren sosyal taleplerini ya ihmal derler ya da bu taleplere karşı mücadeleye girişirler. Savunmacı stratejiyi benimseyen ülke yöneticileri geniş etik sorumlulukları reddederler. Bu durum sosyal bilimcilerin uzun yıllar incelemeleri sonunda vardıkları ortak kararlardır. Sosyal sorumluluklarını yerine getiremeyen yöneticiler yasal bir takım gereklilikleri yerine getirerek kendi çıkarlarını korumanın peşine düşerler. Toplumun uyum içinde yaşamasını önemseyen yöneticiler özellikle vatandaşlarına yönelik etik sorumlulukları kabul ederler ve toplumun çeşitliliğine bakmaksızın onların beklentilerine özen göstermeye çalışırlar. Sağlam yöneticiler toplumun huzuru için girişimlerde bulunurlar. Proaktif ülkelerdeki yöneticilerin sorumlulukları diğer ülkelerin sosyal sorumluluklarından kolayca ayırt edilirler. Durumun tamamiyle farkındadırlar ve vatandaşların refahını artırmak, topluma yönelik olumsuz etkileri en aza indirmek için canla başla emek verirler. 
Proaktif sorumlulukların temelinde çoğunlukla ahlaki gerekçeler vardır. Uzun dönemde yönetimde başarının devam ettirilebilmesi, huzurun en yüksek düzeyde olması önemli bir motivasyon kaynağı olacaktır. 
Dünyadaki ülke yöneticileri neden ülkelerine karşı sorumlu davranırlar ya da davranamazlar; sosyal performans ile ülkenin finansal performansı arasında bir ilişki var mıdır konusu hala araştırılmakta ve tartışılmaktadır. Sonuca varılır mı bilinmez ama yöneticilerin sorumlu davranışları doğru bir şekilde ülkeyi yönettiklerinde uzun dönemde karşılığını alacaklari yönündedir. Yöneticilerin toplumların kültür değerleri, topluluklar kimler, neye ihtiyaçları var, neyle meşguller, güçlü yönleri veya yetersizlikleri nelerdir, ayrılan bütçe miktarı, mevcut yapıyla ilgili yaklaşımlar önemli yol gösteren unsurlardır. Değerlendirme çalışmaları toplumun güçlü ve zayıflıklarının analizinden başlayıp temel riskler ve fırsatlara kadar saptanarak yapılmalıdır. Çok geç olmadan yapılmalıdır.