RUSYA KRİZİNİ SORDUK
Rusya, Türkiye’nin en önemli ticari partneri konumunda ve iki ülke arasında 30 milyar doların üzerinde ticaret hacmi bulunuyor. Rus uçağının Suriye sınırında Türkiye tarafından düşürülmesiyle birlikte gözler iki ülke arasındaki ticaret ilişkilerine çevrilmişti. Doğalgazda henüz bir sorun yaşanmazken, tur şirketleri satışları bir bir durdurmaya devam ediyor. Türk malları da gümrüklerde kaldı. Peki Rusya ile yaşanan kriz, Antalya gibi gelirinin yaklaşık yüzde 70’ini turizm ve turizme bağlı iş kollarında faaliyet gösterenlerin oluşturduğu bir sektörü nasıl etkileyecek.
EN BÜYÜK PAY RUSYA’DA
Rusya vatandaşlarının turizmde en çok tercih ettiği illerden birisi konumundaki Antalya’ya 2015 yılının Ocak- Ekim döneminde Rusya'dan gelen turist sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,5 azalarak, 3 milyon 467 bin 169 kişiden, 2 milyon 789 bin 83 kişiye düşmüştü. Rusya bu düşüşle yabancı ziyaretçi sayısında 10 aylık dönemde görülen en büyük paya sahip olmuştu. Bu kötü gidişata bir de Rusya ile Türkiye arasında yaşanan gerilim eklenince deyim yerindeyse Antalya ekonomisine ateş düştü. Biz de Hürses olarak Antalyalılara ‘Zaten turizmde kötüye giden bir tablo vardı. Üstüne bu olayın yaşanmasını nasıl değerlendiriyorsunuz. Sizce gerginlik düzelir mi?’ diye sorduk. İki ülke arasındaki siyasi krizin en çok Antalya’yı vurduğunu ve gerginliğin kısa sürede çözülmeyeceğini söyleyen vatandaşlar, bu durumun Antalya’ya çok ciddi sonuçlar doğuracağını belirterek şunları söyledi:
CİDDİ MAĞDURİYETLERİN DOĞMASINDAN KAYGILIYIM
Bu gerginliğin kısa vadede düzeleceğini zannetmiyorum. Turizmden sonra asıl daha büyük tehlike en büyük ihracat kapımız olan Rusya’da sebze ve meyvenin hali ne olacak? Bu çiftçilerin, seracıların durumu ne olacak. Çok ciddi mağduriyetlerin doğmasından kaygılıyım ve endişeliyim. Çiftçinin malı para etmeyecek. Halde ürünler satılmayacak. İhracat olmadığı anda mağduriyet kapıdadır. Bunun tartışılacak bir yanı yoktur.
BU GERGİNLİK SÜRER
Bu gerginlik turizmi de etkiler. Onlarda nüfusun çoğunluğu gerçekten milliyetçi. Bizim gibi sözde milliyetçi değiller. Eğer Türkiye orta doğudaki çıkarlarından vazgeçerse bu gerginlik biter. Çıkarlarından vazgeçmeyeceğine göre bu gerginlik sürer. Türkmenler bizim için önemli. Tabi o Rus uçağı olduğu da biliniyordu. Rusya Türkmenleri bombalarken Türkiye’de buna karşı el artından tavır aldı. Türkmenler de Türkiye’nin oradaki simidi. Simitten vazgeçersen Rusya çabuk barışır. Rusya en çok sebze ihracatı yaptığımız ve aynı zamanda en çok yaz meyvesi ihracatı yaptığımız ülke. İşin asıl kötü tarafı da o zaten. Rusya, tarımla ilgili birçok konuda ciddi bir ihracat yaptığımız bir ülke. Bu koşullarda da mağduriyet kaçınılmaz. Hakkı Efe- 55
TİCARET OLMADIĞINDA HİÇBİR ŞEY OLMAZ!..
Uçak düşürüldüğü için doğal gazın yüzde 50’sinden fazlasını Rusya’dan alan bir ülke olarak fatura yine Türkiye’ye patlayacak. Zaten Rus turist gelmiyordu. Şu an da zaten bütün rezervasyonlar iptal edildi. Bu olaylar savaşa doğru gidecek gibi görünüyor. Ama son durum ne olur bilmiyorum. Şu konumda Ruslar gelmez. Önümüzdeki sezon bir ihtimal gelebilir o da aradaki sorunlar düzelirse. Bu sezon biter önümüzdeki sezon belki düzelebilir. Daha öncede turist iyice ayağını kesmişti şimdi yine kesecek. Antalya veya Türkiye değil başka ülkelere yönelecekler. Turist gelmiyorsa dövizcisinden tutun da A’dan Z’ye kadar bundan Antalya’daki bütün sektörler bir şekilde etkilenir. Çiftçi mahsulü kaldırıyor ama bunu satamıyorsa bu defa üretmeyi durdurur. Bu defa her şey zamlanır. Ticaret olmadığı zamanda hiçbir şey olmaz. Kemal Aydoğdu- 28
GELECEK SEZONA DÜZELİR
Zaten turizm kötüydü. Ama Rus turistler yine de Türkiye’ye gelir. Sadece eskisi kadar çok gelmez. Buraya daha önce gelmiş birçok Rus’un burada işleri var mecbur gelecek. Ben Rusya ile Türkiye’nin arasındaki kriz çözülür. İki ülkenin de birbiriyle çok fazla ortak yanları var. Birbirleriyle ticaretleri var. Mutlaka düzelir. Bunlar sinirle söylenmiş şeylerdir. Kısa sürede düzelmez ama uzun vadede düzeleceğini düşünüyorum. Önümüzdeki yaz sezonuna düzelir. Turizm sektöründe 2 yıldır bir düşüş var. Zaten her şey etkiliyor. Ebette ki bu da etkileyecektir. Çoğu dükkan da 3 ayda bir kapanıp açılıyor. Umarım kısa zamanda düzelir. Yaz sezonunda düzeleceğini düşünüyorum.
Nihat Kızılkaya- 35
550 MİLYON DOLARLIK KAYIP SÖZ KONUSU
Son dönemlerde turizmin kötü gitmesi ile ilgili geçen hafta Ticaret Sanayi Odası Belekte yaptığı toplantısında bunu masaya yatırmıştık. Aşağı yukarı 550 milyon dolarlık bir kayıp söz konusu deniliyordu. Şu son dönemdeki Rusya’yla Türkiye arasında gerginlikten dolayı bu rakamın yılsonuna doğru daha da artacağını düşünüyorum. Kısa sürede gerginlik çözümlenir mi? Devlet büyüklerinin daha sağduyulu düşünüp yoldan çevrilen yaş sebze ve meyve ithalatçıların tırları, beyaz et tavuk ihracatçılarının sıkıntılarını ve turizmin başkenti sayılan Antalya’daki özellikle Rus turistin yoğunluğunu düşünürsek bu devlet büyüklerinin bu gerginliği kısa sürede sağduyulu bir şekilde çözümlemelerini umuyorum. Ama bir taraftan da gerginliğin biraz daha artacağını kısa sürede çözülmeyeceğini düşünmüyorum. Buradaki olay Rusya’yla Türkiye’den ziyade Suriye’deki olumsuzlukların Dünya kamuoyunda G20 toplantısında masaya yatırılmasına rağmen Rusya’nın böyle bir tutum içinde bulunması. Türkiye’nin o tutum karşısında olumlu olması gerekirken daha sert tutumları bu gerginliği kısa sürede çözeceğini umut etmiyor.
ANTALYA’NIN YÜZDE 70’İ TURİZME BAĞLI
Antalya’da devlet büyüklerinin tabana inip tabandan bir takım fikirler alıp o fikirler doğrultusunda politikaları yapmalarını tavsiyede bulunurum. Çünkü taban bu konuyu daha iyi analiz edip sıkıntılarını ona göre dile getiriyor. Yani sadece kendi pencerelerinden değil en alt esnaf tabakasının penceresinden de bakarlarsa sorunların daha kalıcı çözümlere ulaştırabileceğini düşünüyorum. Çiçekçisinden ekmekçisine, dondurmacısından sebze ve meyve ithalatçısına kadar yüzde 70’i turizme bağlı bir şehirde yaşarken kendi pencerelerinden bakıp da hareket etmenin çok doğru olmadığını düşünüyorum. Antalya’da turizm bakanının ismini sorsanız birçok kişi turizm bakanının isminin cevabını veremez. Bu bile yeterli bir cevaptır. Lütfi Arslan-46
SONUMUZ NE OLACAK?
Bu gerginlik bu şekilde devam eder. Antalya esnafını tamamen öldürdüler. Daha önceki yıllarda turizm vardı şimdi tamamen bitti. Bir esnaf olarak sonumuz ne olacak bilmiyorum. Geçen yıl yine iyiydi ama bu yıl tamamen bitti. Bu gidişle Rusya’yla ilişkilerimiz bitecek. Bizim işimiz turizmle ile ilgili bu yüzden bitmiş durumdayız. Kiramızı zoru zoruna ödeyebiliyoruz. Senem Göksu- 56
HAİN BENZETMESİ
İyi veya kötü muhakkak düzelecek. Ama bu süreç uzadıkça sadece bizim değil Türkiye’nin genel yapısına etki edecek. Kış kapıda ve klasik olarak doğalgaz kesilecek. Daha sonra açılacak zamlar gelecek. Zaten dış ticaret durdu. Bütün tırlar geri dönüyormuş. Antalya’da çiçekçilik ön planda. Giden tırlar hep geri dönüyor. Onlar etki ettikçe gelenlerin sayısı azalacak. Geçenlerde Rus bir takım ile Türkiye’den bir takımın basketbol maçına bakıyoruz. Ruslar Türkler için ‘hain’ pankartları açıyor.
2 AYDIR TURİST YÜZÜ GÖRMÜYORUZ
İnsanlar artık Türkiye’ye gelirken doğuya yakın mı diye bakıyor. Çıkar ilişkilerini yaparken genel bakmak lazım. Artık kaliteli turistler gelmiyor. Daha çok İspanya Fransa’ya gidiyor. Bir ara ırkçılık yaptılar. Şimdi de ülkeler arası savaş tekrardan ön plana çıktı. Irkçılık vardı şimdi daha çok artacak. Yine belli bir kısım gelecektir ama bu sayı çok düşecek. Son 2 aydır turist yüzü görmüyoruz. İyice kalite aşağı inmeye başladı. Önümüzde ki sezon daha kötü olacak. İstatistiklere bakılırsa Antalya turizmi en kötü yılını geçirdi. G20 zirvesi daha iyi olur diye düşündük. Ama son yaşanan bu olay umutları tamamen bitirdi. Tolga Varol-28
TURİZM UCUZ OLACAK AMA KALİTE DÜŞECEK
Bence bu sorun uzamaz kısa sürede biter. Şu anki Cumhurbaşkanı zeki bir adam. O kadar güzel oynuyor ki bunu da bir şekilde kılıfına uydurur. Turizm çok ucuz olacak dolayısıyla turistler de ucuz olduğu için tercih edecek. Ama kalite düşecek. Şu an her şey çok yeni seneye kadar düzelecek. Şu an belki sıkıntılı ama yeni sezonda normale dönecek. Otelciler fiyatları düşürecek böylelikle de insanlar daha kolay gelebilecek. Özellikle antalya turistler için çok ucuz bir şehir. Eğer ucuzlatırlarsa daha çok gelir. Bu gerginlik çok uzun sürmez. Arife Göçmen-45
ANTALYA’DAN VAZGEÇEMEZLER
İki ülke arasındaki bu gerginlik bence kısa süreli olur. Aralarında çok ciddi ticaret hacmi olduğu için gerginlik açısından kısa süreli olacak. Rusların yıllardan beri Antalya’ya ilişkisi olduğu için Antalya’dan vazgeçmezler. Türkiye’nin, Antalya’nın Ruslardan o kadar çok kazandığını da düşünmüyorum. Rusya’da 20 tane iş adamı sınır dışı edildi. Onlar böyle yapıyorsa biz ülkemizde olan Ruslara ne yapalım. Hem suçlular hem güçlüler. Gelmeye devam ederler. Antalya’yı çok seviyorlar ama düşüş olabilir. Antalya’dan vazgeçmezler ama bu sorun kısa zamanda çözülmez. Funda Öztürk-34
Yorumlar
Kalan Karakter: