1973'te iktidara gelen diktatör Pinochet döneminde Şili'de insanlar ellerine geçirdikleri tava ve tencerelerle sesleniyorlardı darbeci hükümete. "Buradayım, hadi gel" diyerek meydan okuyorlardı kanlı diktatöre. Oradan öğrendik biz de diyorlar; doğru değil. Tencere tava çalmanın tarihi çok daha eskilere dayanır.
* * * * *
Çocukluğumdan hatırlarım; Ay tutulması sırasında, sokaklarda tencere tava çalınırdı. Bunun, Orta Asya'daki atalarımıza dayandığını daha sonra öğrendim. Yakut Türkleri, Ay tutulmasını, Ay'ın kurtlar ve ayılar tarafından yenmesi olarak yorumlarmış. Altaylılar da, 'Yelbegen' denilen yedi başlı canavarın Ay'ı yediğine inanırlarmış. Her iki topluluk da, Ay'ı kurtarmak için teneke çalar, gürültü yaparmış.
Benzer bir inancın Vikinglerde de olduğunu, izlediğim bir belgeselden öğrendim. Viking inancına göre, tanrılar, dünyayı yaratırken, karanlıktan kurtulmak için Ay ve Güneş'i yaratırlar. Fakat gökte iki kurt, bunları kovalamaya başlar. Kurtların amacı, bu iki parlak topu yutup evreni eski karanlık günlerine götürmektir. Bazen bunları yakalamayı başarırlar ve işte o zaman Ay ve Güneş tutulmaları oluşur. Vikingler de, bu iki kurdu korkutup kovalamak için kılıçlarıyla kalkanlarına vurup gürültü çıkarırlarmış.
Yakın geçmişte Anadolu'da da, halk tarafından sevilmeyen bürokratlar ayrılırken arkalarından teneke çalınırmış. "Kurtulduk" düşüncesiyle...
* * * * *
Binlerce yıl öncesinden gelen bu inanış sistemi, bugün, "karanlığı kovalamak" amacıyla tencere tava çalarak gürültü çıkarmak biçiminde kendini gösteriyor. Başbakan, "tencere tava hepsi aynı hava" diyor ve insanları, tencere tava çalan komşularını ihbar etmeye çağırıyor. Sanki bir fobiye dönüşmüş tencere tava korkusu Başbakan'da; her fırsatta kızıyor, söyleniyor tencere tava çalanlara.
Canavarları, kurtları, ayıları bile kovalayıp aydınlığı geri getiren tencere tavanın gürültüsünden mi rahatsız Başbakan; yoksa ardından gelecek aydınlıktan mı?
Genel
03 Haziran 2014 - 10:40
Tencere Tava
Gezi Parkı eylemlerinin yıldönümünde yine tencere tava çaldı binlerce insan. Ne anlama geldiğini fazla düşünmeden, ama içgüdüsel bir biçimde işe yarayacağına inanarak...
Genel
03 Haziran 2014 - 10:40