Sağlık otoriteleri, bu artışın arkasında bir dizi faktörün olabileceğini belirtiyor. Bunlar arasında obezite, düşük fiziksel aktivite seviyeleri, sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve genetik yatkınlık gibi etkenler bulunuyor. Ayrıca, erken teşhisin önemini vurgulayan sağlık kampanyalarının ve tarama programlarının daha geniş kitlelere ulaşması gerekliliği üzerinde duruluyor Konu ile alakalı konuşan Gastroenteroloji ve Hepatoloji Uzmanı Dr. Emin Yekta Kişioğlu, erken tanı ve tedavinin hayat kurtardığını söyledi.
Her zaman kolon kanserinin erken belirtilerini bilmek ve düzenli tarama testlerine katılmak konusunda halkı bilinçlendirmenin önemini vurgulanıyor. Kolon kanserinin erken evrelerinde teşhis edilmesi, tedavi şansını ve sağkalım oranlarını önemli ölçüde artırıyor. Bu bğlamda konuşan Emin Yekta Kişioğlu Kalın bağırsak kanserinin tarama testleriyle erken dönemde tedavisinin mümkün olduğunu dile getiren Uzm. Dr. Emin Yekta Kişioğlu, hastalığın karın ağrısı, büyük tuvalet alışkanlığında değişiklik, dışkıda kan görülmesi, halsizlik, yorgunluk gibi belirtilerle kendini belli ettiğini söyledi.
Erken tanı için kontrollerin aksatılmaması gerektiğinin altını çizen getiren Uzm. Dr. Emin Yekta Kişioğlu: ‘‘Kolon kanseri taraması, kolon ve rektumda polip veya kanser varlığını araştırmak için yapılır. Eğer ilk kolonoskopide polip saptanmazsa her 5 yılda bir, saptanırsa 3 yılda bir kolonoskopi yapılmalıdır. Bazı özel durumlarda daha sık da yapılabilmektedir. Tarama, herhangi bir belirtisi olmayan ve kanserden şüphelenmeyi gerektiren bir durum olmadan yapılmalıdır. Polip, kanser öncesi gelişen ve 3-5 yıl içerisinde kansere dönüşebilen doku oluşumudur. Amaç, poliplerin kansere dönüşmeden veya gelişse bile büyüyüp yayılmadan tespit edilip çıkarılmasıdır. Çalışmalar kolon kanseri taramasının kolon kanserinden ölüm şansını belirgin şekilde azalttığını göstermiştir. Kolon kanseri taraması kolonoskopi, sigmoidoskopi, dışkıda gizli kan veya DNA testi gibi testlerle yapılabilir, ancak kolonoskopi diğer testlerden daha üstündür ve seçilmesi gereken testtir. Ailesinde benzer kanser hikayesi olanlar ise, eğer yakınına 50 yaşın üzerinde tanı konduysa 40 yaşında, 50 yaşın altında tanı konduysa, yakınından 10 yıl önce kolonoskopi olmalıdır’’ diye konuştu
Toplumda artan kolon kanseri vakaları erken teşhis ve farkındalık konusunun önemini daha da arttırdı. Kolon kanseri vakalarındaki endişe verici artış, sağlık politikalarının ve toplumun kanserle mücadelede daha etkili stratejiler geliştirmesi gerekliliğini bir kez daha ortaya koyarken, bu konuda bakanlığın veya yetkili kurumların bir reaksiyon alıp almayacağı merak konusu.
Esmanur Karabakla