Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Davut Çetin, geçtiğimiz gün Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun turizmde açıkladığı acil eylem planının yetersiz olduğunu belirterek, beklentileri ile alınan kararlar arasında farklar olduğunu söyledi.
OTEL İNŞAATLARI
Turizm ve tarımda Rusya ambargosuyla başlayan sıkıntının bütün Antalya ekonomisini de etkilemeye başladığının altını çizen Başkan Çetin, turizm ve tarımda yaşanan sorunlara terör meselesinin de eklendiğini vurguladı. Çetin, “Böyle giderse turizmde yüzde 25-30 civarında kayıp yaşayabiliriz. Eğer dış ve iç koşullar olumlu yönde gelişirse son aylarda toparlanma olabilir ve Rusya pazarında bile beklediğimizden daha iyi sonuç alabiliriz. Ama en kötüsüne hazırlanmak gerekir ki, zararı en aza indirelim. Kuşkusuz ümidimiz siyasi ilişkilerin ve durumun düzelmesi ve sezonu kayıpsız geçirmektir. Başkan Çetin, “Bir taraftan Turizmde durum kötü diye feryat ediyoruz, yıllardır hep beraber artık bu kadar yatak artışı olmamalı diyoruz, ama diğer taraftan Antalya'da son kalan kıyı alanları da turizme açılıp, tahsis yapılıyor. Biz özel yatırımlara bile sınırlaması gerektiğinin altını çizerken devlet halen tahsis yapıyor” diyerek birçok koylarda otel için inşaatların yapıldığına dikkat çekti.
DESTEK SÜRESI UZATILMALI
Başbakan Davutoğlu’nun bakanlarla birlikte basın toplantısı düzenleyerek turizmi ele almasının sorunun anlaşılması ve izlenmesini göstermesi bakımından önemli olduğuna da değinen Başkan Çetin, ATSO’nun Şubat ayı meclis toplantısında yaptığı konuşmada; Başbakan Davutoğlu’nun açıkladığı acil eylem planı dışındaki beklentilerini açıkladı. Çetin,şöyle konuştu: “Uçak desteği ve acenta kredi desteği geçen yıl başlamış desteklerdi. Nisan ve Mayıs ayında charter uçaklarına 6 bin dolarlık uçak desteği elbette önemlidir. Ancak, bu desteğin kararı gecikmiştir ve 31 Mayıs’a kadar destek de artık yeterli değildir. Bakanlığa bu sürenin uzatılması için yetki verileceği söyleniyordu. Ancak bir karar çıkmadı. Uçak desteği süresi uzatılmalıdır. Antalya'da turizm, tarım sektörleri ve tedarikçi sektörlere de 1 yıllık borç ertelemesi veya ödeme tatili ile düşük faizli kredi sağlanması gereklidir. Antalya’da artık sorun turizmi ve tarımı aşmıştır. Bu iki sektörün tedarikçileri, gıda sektörü, tekstil, inşaat, boya, mobilya gibi bütün sektörler etkilenmektedir. “
DESTEK TÜMÜ KAPSAMALI
Başbakan Davutoğlu’nun ‘tarımda, terör durumunda nasıl afet desteği veriyorsak, ihtiyaç duyulduğu takdirde turizme de uygulanacaktır’ açıklamasını hatırlatan Başkan Davut Çetin, “Bu doğru bir yaklaşım, ancak beklemeye gerek yoktur. BDDK'nın kredi yapılandırması uygulama kararı zaman kaybetmeden alınmalı ve Antalya'da krizden etkilenen bütün işletmeleri kapsamalıdır. Birçok ülke benzer durumlar yaşadı. 2014’te Rusya Avrupa’ya karşı ambargo koyduğunda Avrupa Birliği çeşitli önlemler aldı. Tunus, Mısır, hatta Paris’teki terör olayından sonra Fransa turizmde kriz yaşadı. Tunus 1 yıl borç ertelemesi getirdi. Paris terör saldırısından sonra turizm ve ticaret işletmelerine 6 ay borç ertelemesi ve kredi desteği sağlandı. 2009 krizinde benzer sıkıntıyı İspanya ve Yunanistan yaşadılar ve benzer önlemler aldılar. Bunu Tunus, Malta, Fransa yaptı, biz neden yapamıyoruz? Elbette burada seçici, objektif olmak gerekir. Bunun uygulanması için bakanlıklar arası bir komisyon kurulur, biz de gerekirse üye veririz. Başvuru alınır, incelenir ve kriterlere göre uygulanır. Diğer ülkeler nasıl uyguladıysa bizde de aynısı olur” dedi.
İSTİHDAM DESTEĞİ VERİLMELİ
“Türkiye’de kamu borcunun düşük olmasıyla, bütçe açığının düşük olmasıyla, mali disiplinle övünüyoruz. Türkiye, Tunus’un, Malta’nın alabildiği önlemleri alabilecek güçtedir” diye konuşmasını sürdüren Başkan Çetin, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Turizm sektörüne istihdam desteği verilmesi en önemli konulardan birisidir. Ancak, geçen yıl Başbakan, TOBB şurasında benim konuşmam sırasında araya girerek bunun yapıldığını, biz izah edince de yapılacağını söylemişti. Ancak bu karar bir türlü çıkmadı. Bakanlıklar istihdam desteği için bir formül geliştiremediler. Mecliste olan geçici istihdam düzenlemesinin turizme destek olacağı söylendi, ancak bunun yeterli olmayacağı görülmektedir. İstihdam desteği mutlaka yeniden ele alınmalıdır. “Başbakandan direkt tarifeli seferler konusunda da müjde bekliyorduk, o da olmadı. Antalya turizminin dış hatlarda direkt tarifeli sefer sorunu maalesef devam etmektedir. Uçakla 2-3 saatlik yerler İstanbul aktarmasıyla 7-8 saate çıkmaktadır.”
DİREK CHARTER UÇUŞLAR ARTTIRILMALI
Konuşmasına THY’nin Batman filmi reklamından örnek vererek devam eden Başkan Çetin, “THY bugünlerde yabancı spor kulüplerine sponsorluklarıyla dikkat çekiyor. Son olarak yeni Batman filmine sponsor oldu. Hatta bir reklamı var, Batman filmindeki sanal Gotham kentine sefer yaptığını söylüyor. Yani THY, dünyayı sanal Gotham’a götürüyor, ama Antalya’ya getiremiyor. Buradan şu çağrıyı da yapayım. Gelin uçak desteklerini sadece charter ile sınırlamayın. Bir yıl boyunca belirli merkezlerden gelecek direkt uçaklara da destek verelim. Sağlık turizmi, golf turizmi diyoruz, direkt tarifeli uçak olmadan alternatif turizm gelişmez. Sonuç olarak, özellikle BDDK'nın kredi yapılandırması konusunda karar alabileceği konusu bir ümit oldu. Ama Sayın Başbakanın da vurguladığı güven kaybedilmemesi, aşırı karamsarlığın önlenmesi açısından somut ve kapsamlı karar gereklidir. En başında etkin kriz yönetimi önlemleri devreye alınsa herkes rahatlar. Ama bugün halen herkes ödeme derdinde ve maalesef bu halen anlaşılmıyor” diye konuştu.
ANTALYA TURİZMİNİN ALTERNATİFİ YOK
Antalya’nın kredi performansının Türkiye ortalamasında ve İzmir, Akdeniz illeri ile birçok ilden daha iyi durumda olduğuna da değinen Başkan Çetin, “Turizmde takipteki alacak oranı yüzde 1.6 gibi son derece düşük bir orandır. Biz sorunları konuşurken, karamsarlık olsun diye değil, herkes çözüm geliştirsin diye konuşuyoruz.. Ama bu arada her zaman şunu da söylüyoruz. Antalya bugüne kadar bu tür şeyler yaşadı, ama yine de gelişmesine devam etti. Antalya turizminin alternatifi yok, böyle bir coğrafya, bu kadar yüksek kalite yok. Önümüzdeki yıllarda Asya’daki pazarların gelişeceğini de göreceğiz. Antalya’nın taşı toprağı altındır. Bu yıl yavaşlasak bile gelecek yıl yükselmeye devam ederiz.”şeklinde konuştu.
HAVALAR ISINDIĞINDA SORUN ARTACAK
Konuşmasında tarım konusuna da değinen ATSO Başkanı Çetin, “Rusya’ya meyve ve sebze ihracatımız yüzde 91 azalmış durumda. Alternatif pazar olarak İsrail, Azerbaycan, Beyaz Rusya'da artış var, ama yeterli değil. Asıl sorun önümüzdeki havaların ısınmasıyla bundan sonra yaşanacak. Şu anda domatesin hal fiyatı 1 liraya doğru geriliyor, yani 5-6 yıl öncesi fiyatlar düzeyinde. Aralık ayında yaptığımız girişimler sonucunda desteklerin artırıldığı açıklandı, ancak bunun kararı geçenlerde yayımlandı ve tarımda ihracat iadeleri artırıldı. İhracat iadeleri sebzede ton başına 160 TL, çiçekte ton başına 400 TL, meyvede 155 TL oldu. Ton başına iade tutarlarında ciddi artış yok. Daha çok, azami destek oranları artırıldı. Tarımsal üretim sözleşmesi varsa bu miktarlar yüzde 100 artıyor ve yarısı üreticiye, yarısı ihracatçıya ödeniyor. Türkiye’nin lojistik altyapısı belli, akaryakıt, navlun, diğer girdi maliyetleri belli. Bu destek yeterli midir? Artık bunun cevabını sektörden arkadaşlara bırakıyorum” dedi.
SORUN OLMAYAN SEKTÖR KALMADI
Son dönemde birçok sektörde ciddi sorunların yaşandığına dikkat çeken Başkan Çetin, “Ette sorun var, sütte sorun var, ekmekte sorun var, zorunlu sigortada sorun var. Et fiyatlarına bu çağda narh koyuyoruz, oysa bunun çözüm olmadığı açık. Hükümet yemde ve gübrede KDV'yi yüzde 1'e indirdi, ama vergi indiriminin fiyatlara yansıtılmadığını Sayın Bakanın kendisi açıkladı. Ette gümrük tarifesi yüzde 250 oranında, bu derece dış rekabetten korunuyor, ama ülkede et üretimi yeterince artmıyor. Süt ve peynirde gümrük vergisi yüzde 200 oranında, bu korumaya rağmen üretici mağdur. Fındıkta üretici mağdur, sebze ve meyvede üretici mağdur. Ekmekte küçük fırınlar mağdur. Zorunlu trafik sigortasında dürüst vatandaş sahtekarların ve sistemdeki yanlışın bedelini ödüyor. Elektrikte dürüst vatandaş ağır bedel ödüyor. Bu sistem küçük üreticiyi de tüketiciyi de eziyor. Küçük üretici birleşmedikçe ve ortak yatırım yapmadıkça, tüketici örgütlenmedikçe, doğru dürüst politikalar uygulanmadıkça bu sorunlar çözümlenemez. Küçük üreticinin durumu ayrı bir dert. Cem Yılmaz’ın reklamındaki gibi; dışarıda robotların saldırısı var, içerde 2 esnaf kredi bulma derdinde “ diye konuştu.
ABDULLAH YALÇIN
KUTU 1 YAP
Kentsel dönüşüm
ilkelere bağlanmalı
Kentsel dönüşüm ile ilgili de değerlendirme yapan ATSO Başkanı Davut Çetin, “Kentsel dönüşümü çok konuştuk, ama artık konuşarak olmuyor. Mutlaka Antalya'nın kentsel dönüşümü ilkelere bağlaması gerekiyor. Bireysel dönüşüm projeleri başlamış durumda ve böyle giderse kenti kurtarma ümidimiz kalmayacak. Bireysel dönüşüm projeleriyle geri dönüşü olmayan bir yola girmemeliyiz. Kent merkezinde dönüşüm Antalya’nın son şansıdır. Bu nedenle acil olarak kentsel dönüşümde ilkeli ve doğru bir yaklaşımda uzlaşmamız gerekiyor. Bunun için önümüzdeki günlerde belediye başkanlarımızı, ilgili STK'ları ve sektörü bir araya getiren bir arama konferansıyla ilke kararları almak ve eylem planı belirlemek istiyoruz” dedi.
Yorumlar
Kalan Karakter: