Arthur Rimbaud

Giriş sayfasına düştüğüm tarih notumdan anlıyorum ki 21 yaşımdaymışım aldığımda. Kitabın sayfalarını okşar gibi çevirip, kimbilir kaçıncı keredir okuyorum. (Bizler sayfa çevirmeyi seven kuşağız. Yeni kuşak okurlar, dijital ortamda sayfa kaydırıyorlar.)

Rimbaud’yu ilk nerede keşfettiğimi hatırlamaya çalıştım… Bir edebiyat dergisindeki şu iki satırlık coşkusuna yakalanmıştım: “Kuleden kuleye ipler uzattım; pencereden pencereye çelenkler; yıldızdan yıldıza altın zincirler… Dans ediyorum.”

Bir de şuna bakar mısınız? “Halkın paracıkları kardeşlik bayramlarında eriyip giderken, pembe ateşten bir çan çalıyor bulutlarda.”

Bilirsiniz, müzikte “resitatif” denen bir tarz vardır. Fon müziği eşliğinde, şiir gibi okunur şarkı sözleri... Rimbaud şiirleri de bana şiirsel düzyazılar izlenimi veriyor. Duyarlılık, coşku, hüzün, doğa sevgisi, insan sevgisi, aşk, öfke, hepsi var…

Bu kitabı aldığım yıllarda bilgiye ulaşmak zahmetli işti. Çok sonraları öğrendim, yeryüzüne 37 yaşında veda ettiğini... Şair Paul Verlaine ile yaşadığını ve eşcinsel olduğu için sevdiği ülkesi Fransa’dan kovulduğunu... O dönemin imkânlarıyla kansere karşı mücadelesini kaybettiğini... Bir acıma duygusuyla yıllar sonra öğrendim.

Sizler internet aracılığıyla artık kolayca merakınızın peşine düşebilirsiniz. 160’ıncı yaş günü yaklaşıyor, ama halâ 37 yaşındaki Arthur Rimbaud hakkında ayrıntılı bilgiler edinebilirsiniz. Hatta Rimbaud biyografisini anlatan 1995 yapımı “Total Eclipse” filmini seyredebilirsiniz… (Verlaine ile yaşadıkları dönemi de yansıttığı için Türkiye’de sinemalarda gösterimi mümkün olmayan filmde Rimbaud’yu, Amerikalı oyuncu Leonardo Di Caprio; Verlaine’i İngiliz oyuncu David Thewliscanlandırmış. Ve filmin adı“Tutkunun Şairleri” olarak Türkçeye çevrilmiş.)

Ben izninizle “Tufandan Sonra”daki şiirsel-düzyazılardan kısa bir bölümle Onu anıyorum:

“Satılık şimdi yığınlar için kargaşalık; önü alınmaz doyuş, üstün hevesliler için; amansız ecel, sofularla sevenler için!..                                                                                                                                                                 

Satılık şimdi sesler, uygulanışları hesabın, duyulmamış uyumun sıçrayışları! Kimsenin sezmediği buluşlar, deyimler, -bir anda sizin malınız olan!..

Satılık şimdi sesler, bedenler, o söz götürmez, tükenmez bolluk, hiçbir zaman sayılmayacak şeyler! Satıcılar daha son kozlarını sürmediler!”