Antalya'nın mirası tehlikede! Risk iki katına çıkacak

Akdeniz havzası, zengin tarihi ve kültürel mirasıyla dünyanın en önemli bölgelerinden biri olarak kabul edilirken, iklim değişikliğinin yarattığı tehditlerle karşı karşıya. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından yayımlanan “İklim Değişikliği ve Akdeniz Kültürel Miras Şehirleri” raporu, bölgedeki 114 tarihi kentte ciddi iklim risklerinin olduğunu ortaya koydu. Türkiye’nin de içinde bulunduğu 23 ülkeyi kapsayan araştırmada, şehirlerin yüzde 59’unun en az bir iklim tehdidiyle mücadele ettiği, yüzde 18’inin ise üç veya daha fazla risk altında olduğu belirlendi.

Kıyı ve İç Kesimlerde Farklı Tehditler

Raporda, kıyı şehirlerinde sel ve fırtına riskinin ön planda olduğu, iç bölgelerde ise aşırı sıcaklık ve kuraklık tehlikesinin daha fazla hissedildiği vurgulandı. Özellikle kuzeybatı ve kuzey merkez alt bölgeleri, iklim tehlikelerine en çok maruz kalan alanlar olarak öne çıktı. Kuzey merkezde şehirlerin yüzde 63’ü sel tehdidiyle karşı karşıya bulunuyor. Doğu alt bölgesindeki şehirler ise fırtına ve sıcaklık dalgalanmalarının bir arada yaşandığı karmaşık tehditlerle boğuşuyor.

Yüzyıl Sonunda Tehditler Katlanacak

İklim krizinin hız kesmeden devam etmesi durumunda, yüzyılın sonuna gelindiğinde şehirlerin yüzde 51’inin en az iki farklı iklim tehdidiyle karşılaşması bekleniyor. Batı alt bölgesindeki şehirlerin yüzde 63’ü, merkez alt bölgesindekilerin ise yüzde 73’ü en az bir riskle yüzleşecek. Ayrıca deniz seviyesinin 0,5 ila 0,67 metre yükselmesi tüm kıyı şehirleri için ek bir tehlike oluşturacak.

Kültürel Miras Tahrip Oluyor

İklim değişikliğinin etkileri tarihi şehirlerde somut hasarlara da yol açıyor. Venedik’te yaşanan yıkıcı gelgitler, Fas’ın Marakeş yakınlarındaki Ait Benhaddou Kalesi’nin kısmen yıkılması ve Cezayir’in M’Zab Vadisi’nde artan kuraklık, bu tehdidin örnekleri arasında. Bu kayıplar turizm gelirlerinden yerel halkın geçim kaynaklarına, kültürel bilgi birikiminden sosyal gelişime kadar geniş bir yelpazede olumsuz sonuçlar doğuruyor.

Uzmanlar Acil Önlem Çağrısı Yapıyor

UNESCO uzmanları, iklim tehdidine karşı kültürel miras şehirlerinin korunması için acilen kapsamlı önlemler alınması gerektiğine dikkat çekiyor. İklim uyum projeleri, sürdürülebilir turizm ve yerel halkın bilinçlendirilmesi kritik önemde. Aksi takdirde, Akdeniz’in eşsiz tarih ve kültür zenginliği gelecek nesillere taşınamayabilir.