19 Ağustos 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği değişikliği ile ticari araçlarda yeni bir dönem başladı. Yönetmelik uyarınca araçlarda artık araç takip sistemi, iç ve dış kamera, kayıt cihazı ve acil durum butonu bulundurmak zorunlu.
Ancak düzenlemede kritik bir ayrıntı dikkat çekiyor: Acil durum butonunun 112 Acil Çağrı Merkezi’ne bağlı olması zorunlu kılınmadı.
Kağıt üzerinde güvenlik, pratikte belirsizlik
Yeni düzenlemeyle birlikte 2025–2023 model araçlarda 1 Ocak 2026’dan itibaren, 2018–2022 modellerde 1 Ocak 2027’den, 2017 ve öncesi araçlarda ise 1 Ocak 2028’den sonra yapılacak ilk muayenelerde bu cihazların bulunması zorunlu olacak.
Ama işin en kritik noktası gözden kaçıyor: Butona basıldığında hangi merkez devreye girecek, kim takip edecek, nasıl müdahale edilecek? Bu soruların cevabı yönetmelikte yok.
Bir başka deyişle, araçlara “acil buton” eklenecek ama bu butonun gerçek bir acil müdahale mekanizmasıyla entegrasyonu sağlanmazsa, sadece gösterişten ibaret bir donanım haline gelecek.
Kritik eksiklik, 112 bağlantısı yok
Düzenlemede dikkat çeken önemli bir husus ise, zorunlu hale getirilen acil durum butonunun 112 Acil Çağrı Merkezi’ne bağlanması yönünde herhangi bir hükmün bulunmaması. Butonun teknik olarak nereye bağlanacağı, kimin takip edeceği ve acil durumda nasıl bir müdahale yapılacağı yönetmelikte açıklığa kavuşturulmadı.
Bu durum, uygulamanın güvenlik açısından ne ölçüde fayda sağlayacağı konusunda soru işaretleri doğurdu. Uzmanlar, acil durum butonunun etkin olabilmesi için mutlaka 112 Acil Çağrı Merkezi veya ilgili kolluk birimleriyle entegre edilmesi gerektiğini vurguluyor.
Daha önce de benzeri yaşandı
Türkiye’de araç güvenliği konusunda çıkarılan yönetmelikler sık sık değiştiriliyor. Daha önce de okul servislerinde kamera ve takip cihazı zorunluluğu gündeme gelmiş, ancak uygulamada ciddi aksaklıklar yaşanmıştı. Denetim eksikliği ve teknik standartların netleşmemesi yüzünden bu tedbirler kağıt üzerinde kalmıştı. Yeni düzenlemenin de aynı akıbeti yaşaması ihtimali yüksek görünüyor.
Entegre olması gerekiyor
Ulaştırma güvenliği uzmanları, acil durum butonunun işlevsel olabilmesi için mutlaka 112 Acil Çağrı Merkezi’ne veya ilgili kolluk birimlerine entegre edilmesi gerektiğini belirtiyor. Aksi halde, özellikle okul servisleri, turizm taşımacılığı ve ticari taksilerde yolcu güvenliği açısından hiçbir somut fayda sağlamayacak.
Karayolları Trafik Yönetmeliği’nde yapılan değişiklik, kağıt üzerinde araç güvenliğini artırmayı hedefliyor. Fakat acil durum butonunun fiilen hiçbir yere bağlanmaması, alınan tedbirlerin “sembolik” kalma tehlikesini ortaya koyuyor. Eğer araçlara acil buton konulacaksa, bu butonun bir anlamı olmalı. Aksi halde, milyonlarca liralık yatırım sadece “göstermelik” olmaktan öteye geçemeyecek.
Yorumlar
Kalan Karakter: