Karpuz (Citrullus lanatus), kabakgiller familyasından tek yıllık bir bitki türüdür. Bu meyvenin eski Mısırlılara uzanan binlerce yıllık tarihi bulunur. Karpuz sözcüğü Farsçadan Türkçeye geçmiştir. Kaşgarlı Mahmut'un 1071 yılında yazdığı Dîvânü Lugati't-Türk ve Ali Şîr Nevaînin yazdığı Muhakemetü'l-Lugateyn de Karpuz sözcüğünün Türkçesi Büken olarak geçmektedir.
Bitkinin kolları toprak yüzeyinde 100-200 m kadar uzayabilmektedir. Normal şartlar altında ağırlığı 1,5-2 kilo ile 6,5-7 kilo arasında değişebilir. Karpuz, sıcak ve ılıman iklimde yetişir. Ülkemiz de özellikle Marmara ve Çukurova Bölgeleri en önemli karpuz ekim yerleridir.
Sağlık açısından faydaları oldukça fazladır. Yüksek oranda su içermesi nedeniyle birim hacimde içerdiği enerji miktarı düşüktür. 100 gram karpuz, vücuda yaklaşık olarak 30 kilokalori enerji sağlar. Bir porsiyonu 200 gram kadar ve yaklaşık olarak bir ince dilimdir. Bu miktardaki karpuz 60 kilokalorilik standart bir meyve değişimine denk gelir.
A, B6 ve C vitaminleri, çok sayıda likopen, antioksidan ve amino asit içeren karpuzun yararlarına bakacak olursak,
1. Bir porsiyon karpuz günlük C vitamini ihtiyacının yüzde 16’sı karşılamaktadır
2. Karpuz kan basıncını düzenleyerek, tansiyonu kontrol altına almaktadır
3. Kanser savar bir besindir. Kanser vakalarında yan etkinin azalmasına yardımcı olmaktadır
4. Vücutta yağ birikimini engellemektedir
5. Serbest radikalleri etkisiz hale getirip ve oksidatif stresi azaltarak kalbi korumaktadır
6. Çok iyi bir antioksidandır
7. Sindirimi düzenleyip, kabızlığı, hazımsızlığı önlemektedir
8. Susuzluğa çaredir
9. İçerdiği kolin sayesinde hafızayı güçlendirmektedir
10. Kas ağrılarını azaltıp, egzersiz sorası toparlanma süresini kısaltmaktadır
11. Cildi nemlendirip, saç hücrelerini geliştirmektedir